Pauzeer je wel genoeg? Dit is vaak de eerste vraag die ik stel wanneer ik met mensen spreek over hun werkdag. Het antwoord dat ik dan vaak krijg is niet het antwoord dat het eigenlijk zou moeten zijn.

Misschien herken je het bij jezelf ook wel een beetje… Je hebt het druk!

Ik zal je direct vertellen dat we het allemaal druk hebben en niet zo’n beetje ook. Vele van ons haasten zich naar het werk, zitten vervolgens de hele dag een waslijst aan taken te voltooien, om zich vervolgens weer naar huis te haasten (als het verkeer een beetje meezit). Eten, sporten, activiteiten met de kinderen, sociale contacten, administratie, noem het maar op. We zijn continu bezig met wat er moet, dat we soms vergeten wat we willen.

Hoevaak ik niet snel achter mijn computer iets te eten naar binnen heb zitten proppen, om vervolgens weer door te gaan met mijn werk. Ik heb dat zo vaak gedaan dat ik dacht dat het zo hoorde. Het was erin geslopen en een gewoonte geworden.

Pauze? Daar deed ik eigenlijk niet aan. Terwijl pauze één van de belangrijkste taken is die je dagelijks zou moeten voltooien.

Over het waarom van pauze nemen is nog niet zoveel geschreven. We weten wel waar we wettelijk recht op hebben, al is dat lang niet altijd bij iedereen bekend.

 

Wettelijke regels voor pauzes tijdens je werk

Je hebt recht op pauze wanneer je een dag langer dan 5,5 uur werkt. De wet zegt niks over doorbetaling tijdens pauze. Dit zou eventueel in je CAO kunnen staan.
Over het algemeen gelden de volgende regels:

• Als je langer dan 5,5 uur werkt heb je volgens de wet recht op een pauze van minimaal 30 minuten. Je mag de pauze opsplitsen in 2 maal 15 minuten.
• Als je langer dan 10 uur werkt, heb je recht op 45 minuten pauze. Ook deze pauzes mag je opsplitsen in pauzes van minimaal 15 minuten.
• Een werkdag mag je niet beginnen of eindigen met een pauze. De pauze is bedoeld als onderbreking van je werk.

In slechts enkele gevallen is een pauze niet verplicht. Al moeten hier vooraf duidelijke afspraken over zijn gemaakt welke in de CAO of in het bedrijfsregelement zijn opgenomen. Het is ook mogelijk dat hierover schriftelijke afspraken zijn gemaakt met de ondernemingsraad of de vertegenwoordigers van de medewerkers.

Het niet hoeven naleven van het wettelijk recht op pauze geldt dan alleen als het vanwege de werkzaamheden niet mogelijk is te pauzeren, of wanneer je alleen werkt en geen direct contact hebt met een collega die vergelijkbare werkzaamheden heeft.

 

Geen pauze nemen

Zoals ik je al eerder in dit artikel vertelde was er een tijd dat ik nauwelijks pauze nam van mijn werkzaamheden. Ik ging door tot het werk af was, of tot het tijd was om te eten en ik naar huis moest.

Dat veranderde toen ik vond dat ik teveel achter mijn computer zat en te weinig beweegde. Het punt is dat ik altijd graag met mijn handen werk. Ik ben ook graag gewoon bezig met dingen en vind het prettig als ik iets om handen heb. Naarmate ik minder ging produceren en me meer ging richten op het delen van mijn kennis, ging mijn werkdag er ook anders uit zien. Ik was minder fysiek bezig en meer mentaal. Zonder dat ik het doorhad was het vele stilzitten er langzaam ingeslopen.

Heb je dat zelf ook wel? Dat je in de loop der tijd steeds minder vaak even pauze bent gaan nemen en bijna de hele dag zit vastgeplakt aan je bureaustoel? Ondanks dat vele mensen denken dat ze moeten doorwerken om iets af te krijgen, is het tegendeel meestal waar. Je moet juist pauzeren. Ik kan je ook vertellen waarom.

Het is eigenlijk gewoon simpel. Je lichaam heeft rust nodig om goed te kunnen herstellen van fysieke en mentale inspanning. Een concreet voorbeeld is dat van het sporten. De eerste paar keer dat je gaat sporten, zal je de volgende dag vast last hebben van spierpijn. Ondanks dat je lichaam gaat wennen aan de lichamelijke activiteiten en je in de loop der tijd waarschijnlijk minder last hebt van spierpijn na het sporten, is je lichaam een dag na het sporten nog steeds wel vermoeid. Je kunt niet 8 uur per dag bankdrukken, hardlopen, of squaten, Je zult rust moeten nemen om je lichaam de kans te geven te herstellen.

Voor je hersnen geldt eigenlijk precies hetzelfde. Deze kunnen ook niet continu op spanning staan en 100% goed blijven functioneren als ze dat uren achter elkaar moeten doen. Bovendien is je brein het orgaan dat het meeste energie verbruikt in je lichaam. Je wordt dus moe van mentale inspanning.

Uit onderzoek blijkt dat bij 17 uur zonder slaap je alertheid gelijk is aan wanneer je 0,5 promille alchohol in je bloed hebt. Oftewel, je mag dan eigenlijk niet meer autorijden.

Je brein heeft dus rust nodig om goed te kunnen functioneren. Een korte pauze van je werk kan daarom wonderen doen. De mensen die regelmatig opstaan van hun bureaustoel en een korte beweegpauze inlassen, zijn vaak productiever dan hun collega’s die dit niet doen. Ze krijgen dus meer werk gedaan dan de mensen die blijven zitten en doorwerken. Even opstaan en bewegen zorgt er daarnaast voor dat je lichaam beter kan functioneren als je even beweegt. Het kan voedsel makkerlijker verteren en neemt bijvoorbeeld ook makkelijk zuurstof op. Je voelt je letterlijk minder vermoeid als je meer beweegt.

Ik snap heel goed dat er soms dagen zijn dat het gewoon hectisch is en alles in de soep dreigt te lopen als je die ene taak niet afwerkt. Ik snap ook heel goed dat het zo nu en dan weleens voor kan komen dat je even dat half uurtje moet doorwerken om iets af te krijgen. Het belangrijkste dat ik je mee wil geven is dat dit uitzondering op de regel moet zijn. Als je continu het gevoel hebt dat een pauze er niet in zit, dan klopt er iets aan het begin niet en zou je eens kunnen nadenken over de reden waarvoor je het allemaal doet.

Een simpele methode waarmee je makkelijk meer pauzes in je werkdag krijgt en bovendien een stuk productiever gaat werken, is door gebruik te maken van de pomodorotechniek. Ik heb hier al vaker over verteld en geschreven en als je mij al wat langer volgt, zul je vast al weten dat ik best wel fan ben van deze methode.

 

Hoe werkt de pomodoro techniek?

Het is misschien een beetje kort door de bocht, maar het werkt als volgt:

• Koop een kookwekker, zet een timer op je telefoon, download een pomodoro app of zet een Youtube video aan met een pomodorotimer.
• Schrijf alle taken op die je vandaag zou willen voltooien.
• Stel de timer in op 25 minuten (dit is één pomodoro).
• Werk aan je meest belangrijke taak voor die dag totdat het alarm afgaat en de 25 minuten (de pomodoro) voorbij is.
• Zet de timer nu op 3-5 minuten en neem een korte pauze totdat het alarm weer afgaat.
• Zet de wekker weer op 25 minuten en begin aan je tweede pomodoro.
• Na elke vierde pomodoro neem je een langere pauze van tussen de 15 en 30 minuten.

Werken volgens de pomodorotechniek kan in het begin even wennen zijn. Al snel zul je merken dat je beter wordt in het inschatten van je taken, dat je productiever wordt en ook veel bewuster pauze gaat nemen. Als je tijdens je pauze dan ook nog even een beweegmoment inpland, dan is een pauze niet alleen gezond voor je brein, maar ook voor je lichaam.

Mijn conclusie is dat als je denkt geen tijd voor pauze te hebben, je vooral wel pauze moet nemen. Het is beter voor je lichaam en je werkgever of klanten zullen je dankbaar zijn omdat je veel meer werk gedaan krijgt dan voorheen.