Het belang van zwaartekracht

Het belang van zwaartekracht

Zwaartekracht, je hebt er vast wel eens van gehoord. Het is een van de vier natuurkrachten en is op aarde altijd en overal aanwezig. Deze aantrekkende kracht is verantwoordelijk voor bijvoorbeeld vallen: wanneer je iets in je hand hebt en loslaat, valt het naar beneden. Ook als je je evenwicht verliest of struikelt, wordt je lichaam naar de grond ‘getrokken’ en val je. Daarnaast zorgt de zwaartekracht ook voor dat de maan of een satelliet in een baan om de aarde blijft.

 

Spierkracht vs zwaartekracht

Onze spierkracht werkt vaak tegen de zwaartekracht, op het moment dat we een voorwerp tillen trotseert dat voorwerp de zwaartekracht door onze spierkracht. Maar ook als opstaan, werken onze spieren tegen de zwaartekracht. Deze onzichtbare kracht is voor ons op aarde heel vanzelfsprekend en werkt altijd. Maar wist je ook dat hij onmisbaar is voor ons lichaam? Dat ontdekte we pas op een plaats waar er geen zwaartekracht is…namelijk in de ruimte.

Toen de mens de ruimte in ging bleek astronauten enorm te lijden hebben onder de gewichtloosheid in de ruimte. Zij moeten daar dan ook flink van herstellen na een ruimtereis. De processen die we aan veroudering toeschrijven en zich op aarde gedurende een mensenleven relatief langzaam uiten, ondervinden astronauten al na dagen. Zo neemt op aarde de botdichtheid vanaf ons 40e met zo’n 1% per jaar af, terwijl dit in de ruimte gemiddeld 1,6% per maand is tot zelfs 1% per week. Vergelijkbare verschillen zie je onder andere in spierkracht en de werking van het immuunsysteem.
Dr. Joan Vernikos, tot 1993 directeur Life Sciences op het NASA hoofdkwartier, heeft hier uitgebreid onderzoek naar gedaan.

Deze baanbrekende studie laat zien hoe de huidige problemen van overgewicht, slechte gezondheid en laag energieniveau allemaal gemakkelijk kunnen worden verbeterd door simpelweg de kracht van de zwaartekracht te gebruiken. Vernikos onderzocht hoe gewichtloosheid de spieren, botten en de algehele gezondheid van astronauten verzwakt, en suggereert manieren om het effect zwaartekracht in het dagelijks leven te gebruiken ten gunste van je gezondheid. Ze illustreert hoe het de conditie kan verbeteren en veroudering kan voorkomen of in ieder geval sterk vertragen. Haar boek Sitting kills, moving heals beschrijft onder andere een actieplan wat richt zich tot degenen die meer dan de helft van hun leven zittend doorbrengen.

 

Ons lichaam heeft belasting nodig

Een belangrijk inzicht is dat ons lichaam, in tegenstelling tot spullen, gedijt bij belasting. Het wordt sterker en weerbaarder door het te gebruiken. Daarbij gaat het natuurlijk altijd om de juiste balans tussen belasting en belastbaarheid, waarbij de belastbaarheid per persoon verschilt. Maar ieder lichaam is gebaat bij beweging. Lang stilzitten staat gelijk aan langzaam aftakelen: als je stilzit, verouder je sneller dan wanneer je beweegt. Met langdurig stilzitten geef je jouw lichaam het signaal om alle fysiologische processen uit te schakelen en zich voor te bereiden op de dood. Hoewel dit misschien dramatisch klinkt, is dit wel wat er dan op celniveau gebeurt.

Zwaartekracht is zelfs de drijvende kracht achter alle fysiologische processen die ons in leven houden. Deze kracht trekt ons continu naar de grond en zorgt voor de weerstand tijdens bewegen. Je kunt je daar aan overgeven door te blijven zitten, wat dus steeds meer gebeurt, of je kunt de zwaartekracht gebruiken om gezond te blijven. Door regelmatig op natuurlijke wijze te bewegen, krijgt je lichaam de benodigde weerstand om alle weefsels en processen gezond te houden. Beweging is namelijk niet effectief zonder zwaartekracht!

 

Welke vorm van beweging bedoel ik dan?

Simpel: alles, zolang je maar beweegt. Zowel houdings- en balansoefeningen voor je stabilisator spieren en hersenen, rek- en strekbewegingen voor flexibiliteit en kracht opbouwende bewegingen voor je mobiliserende spieren als meer intensieve aerobe activiteit voor het verbeteren van je conditie.

 

Hoe lang zou je moeten bewegen?

Kort gezegd, de hele dag. Daarmee bedoel ik de hele dag door functioneel in beweging blijven, wat niet hetzelfde is als de hele dag sporten. Als je al regelmatig naar de sportschool gaat, ga daar dan vooral mee door. Maar zorg er daarnaast vooral voor dat je elke dag veel in beweging bent op een natuurlijke manier.

Deze natuurlijke en functionele manier van beweging krijg je van activiteiten die we regelmatig en verspreid over de dag doen. Dat maakt het ook zo effectief en waardevol voor ons lichaam. Als je bijvoorbeeld één keer opstaat en direct weer gaat zitten, ziet je lichaam dit als dezelfde enkele prikkel als wanneer je opstaat en 30 minuten blijft staan. En als je in een uur bijvoorbeeld 15 keer opstaat, ziet je lichaam het als 15 nieuwe prikkels en reageert het elke keer als je gaat staan. Daarom is 15 keer opstaan gedurende de dag, waarbij je lichaam de tijd krijgt om volledig te herstellen van die beweging, effectiever dan 15 keer achter elkaar gaan staan en zitten en vervolgens te blijven zitten.

Sommige vormen van natuurlijke en functionele beweging zijn inspannender dan andere. Denk aan het dragen van een zware boodschappentas, een paar verdiepingen met trap omhoog, of het beklimmen van een ladder om de dakgoot schoon te maken. Dat is veel inspannender dan bijvoorbeeld koken of het bed opmaken. Juist de afwisseling van dit soort activiteiten is erg effectief, zelfs effectiever dan een bepaalde intensiteit voor langere tijd volhouden.

 

Zorg voor variatie

Bedenk dat te weinig of te veel van iets niet goed is. Daarom is afwisseling in beweging enorm belangrijk, zowel qua duur als intensiteit. Het lichaam reageert namelijk minder goed op eentonige en herhaalde inspanning. Dat is ook reden waarom het zo belangrijk is om verspreid over de dag verschillende vormen van beweging te hebben. De meeste mensen die naar een sportschool gaan, hebben een vast trainingsschema dat ze dagelijks of wekelijks volgen. Op zich prima voor onderhoud, maar als je verbetering wilt, zul je juist in je routine moeten variëren in plaats van je te concentreren op het verhogen van gewichten of de inspanningsduur. Maak een gewoonte afwisseling en vermijd zoveel mogelijk dagelijkse routines.

Onthoud dat de zwaartekracht van boven naar beneden aan je lichaam trekt, dus je ervaart het maximale effect van de zwaartekracht wanneer je staat. Probeer daarom zoveel mogelijk activiteiten staand te doen. Hetzelfde geldt voor krachttraining: doe bijvoorbeeld eens een shoulder press (gewicht boven je hoofd uitstoten) op één been. Zowel gewicht als balans zijn namelijk zwaartekracht afhankelijk.

Blog banner Paul Akkermans Ontzitten 51 tips voor een gezond en vitaal leven

51 tips voor een gezond en vitaal leven

ebook cover 51 tips voor een gezond en vitaal leven

Concrete tips die je vandaag nog kunt toepassen voor een gezonder en vitaler leven

Kies zelf welke van de 51 tips bij je passen en gebruik de tips waar jij in kunt vinden

Binnen 5 minuten in je mailbox, waardoor je direct alle tips kunt lezen.

ebook cover 51 tips voor een gezond en vitaal leven

Dit vind je wellicht ook interessant….

0 reacties

Een reactie versturen

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *